Verklaring van woorden
API’S
API is de afkorting voor Application Programming Interface. Een API maakt het mogelijk om andere systemen en software een ‘ingang’ tot het systeem te bieden. Met deze ingang kunnen verschillende systemen met elkaar communiceren en gegevens uitwisselen, dus eigenlijk gewoon een koppeling.
Artificial intelligence
Artificial Intelligence (AI) of kunstmatige intelligentie is de mogelijkheid van een machine om mensachtige vaardigheden te vertonen - zoals redeneren, leren, plannen en creativiteit. Door middel van AI kunnen werkzaamheden die door mensen worden uitgevoerd (deels) overgenomen worden door machines. Een voorbeeld uit onze praktijk is de beoordeling en afhandeling van WOZ-bezwaarschriften.
Big data
Big data zijn gegevensverzamelingen (datasets) die te groot en te weinig gestructureerd zijn om met reguliere databasemanagementsystemen te worden onderhouden. De gegevens hebben een direct of indirect verband met privégegevens van personen. Deze data vormt een interessante bron voor analyses en toepassing van AI, maar door de hoeveelheid data en het ontbreken van structuur is dit wel een uitdaging.
BIO
De Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) beschrijft het basisniveau voor informatiebeveiliging. De BIO wordt gehanteerd binnen de Nederlandse overheid, door het Rijk, gemeenten, waterschappen en provincies. Dit is één basisniveau voor informatiebeveiliging, één gezamenlijke taal voor alle overheidsorganisaties.
Blockchain
Een blockchain is een systeem voor het opslaan van data in een keten van datablokken, waarbij de datablokken niet gewijzigd kunnen worden. Er wordt gebruik gemaakt van een gedistribueerde, gedeelde en versleutelde database die dient als openbare bron van informatie. De opslag is onherroepelijk en onvergankeljk.
Cloud computing
Cloud computing houdt in dat allerlei IT-diensten via internet worden verleend, zoals software, databases, servers en netwerken. Eindgebruikers hebben zo altijd en overal toegang tot hun software en applicaties.
Common ground
Common Ground is de informatiekundige visie waarmee gemeenten collectief de informatievoorziening eenvoudiger, flexibeler en slimmer inrichten. Met de herinrichting van de informatievoorziening kunnen gemeenten hun dienstverlening en bedrijfsvoering verbeteren.
Datagedreven werken
Datagedreven werken is het sturen op basis van feiten waarbij er consequent, bijvoorbeeld dagelijks of wekelijks, (ruwe) data geanalyseerd wordt.
Data lake
Bij een data lake vindt de opslag van data
plaats zonder speciale structuur. Een enorme hoeveelheid gegevens wordt in ruwe en
originele vorm centraal opgeslagen.
Data science
Dit vakgebied houdt zich bezig met het verwerken en analyseren van grote hoeveelheden gestructureerde data en/of ongestructureerde data om hier vervolgens inzichten uit te halen met behulp van wetenschappelijke methodes, processen en systemen.
Digitale toegankelijkheid
Miljoenen mensen in Nederland hebben één of meerdere functiebeperkingen. Door de toenemende leeftijd is er steeds meer slechtziendheid. Ook andere beperkingen nemen toe: blind, kleurenblind, doof of slechthorend, motorisch beperkt of zwakbegaafd, autistisch en laaggeletterd. Om ervoor te zorgen dat in Nederland alle openbare voorzieningen toegankelijk zijn voor alle burgers is het tijdelijk Besluit digitale toegankelijkheid overheid van kracht. Een besluit dat opgenomen is in de Wet Digitale Overheid, die op dit moment binnen de Kamer in behandeling is.
Digitale transformatie
Digitale transformatie omvat de integratie van digitale technologieën en oplossingen binnen organisaties. Inzet van deze technologie verhoogt de effectiviteit en efficiency van de bedrijfsvoering en verbetert de dienstverlening aan klanten (burgers en bedrijven).
Gemeentelijke basisprocessen inkomen
Binnen de Gemeentelijke Basisprocessen Inkomen worden per proces standaarden ontwikkeld die bijdragen aan de inkomensketen (Sociaal Domein), zodat de dienstverlening aan de inwoner verbetert. Dit is een initiatief van gemeenten dat in samenwerking met leveranciers wordt vormgegeven gericht op het (her)gebruik van processen en informatievoorziening.
Informatiebeveiliging
Het proces van het vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen.
Informatiesamenleving
Een veranderende samenleving vereist een gemeentelijke organisatie die daarop inspeelt. Een van de speerpunten is een goede informatievoorziening en een goede informatiestructuur waardoor gemeenten de dienstverlening aan inwoners en bedrijven
kunnen optimaliseren.
Machine learning
Machine learning (ML) is een vorm van kunstmatige intelligentie (AI) die gericht is op het bouwen van systemen die van de verwerkte data kunnen leren of data gebruiken om beter te presteren. Kunstmatige intelligentie is een overkoepelende term voor systemen of machines die de menselijke intelligentie nabootsen.
Metaverse
De metaverse is een onlinenetwerk van virtuele, driedimensionale ruimtes die met elkaar een wereld (de metaverse) vormen. De metawoner bouwt er aan zijn/haar eigen aanwezigheid en virtuele persoonlijkheid in de breedste zin van het woord. De metaverse speelt zich voor iedereen synchroon en in realtime af. Alles waar jij voor kiest kan worden bewaard, of verdampt weer. Je zou de metaverse kunnen zien als de volgende fase van het Internet. Waar die eerst uit tekst bestond (1) en later uit een rijk sociaal netwerk (2) ontstaat nu een driedimensionale, intelligentere vorm. Metawoners combineren er ruimtelijk bewustzijn met ontmoeting, zorg, creativiteit, gesprek, (net)werken, beleving, onderwijs, ontspanning, zakendoen, samenwerking, consumptie, ervaring, bouw, bezit en participatie. Ingebed in een veilige (virtuele) economie en een transparante, democratische rechtsvorm.
Omgevingswet
De Omgevingswet bundelt alle verschillende wetgevingen rondom de leefomgeving en beschrijft de manier waarop regels gepubliceerd worden. Deze nieuwe standaarden zijn gemoderniseerd en daardoor toekomstbestendig.
On premise
On-premise is de Engelse IT benaming voor lokaal geïnstalleerde automatiseringssoftware. Het systeem is dan compleet in eigen beheer. De software en gegevens draaien op eigen servers en computers. Vaak kiest een organisatie ervoor dit in samenwerking te doen met een IT partner die daarbij ondersteuning biedt.
Open source
Open source betekent dat de broncode van bijvoorbeeld een website, programma of app, vrij beschikbaar is. Iedereen kan de broncode lezen, aanpassen en verspreiden. Net als open standaarden is opensourcesoftware belangrijk voor meer openheid in ICT-systemen. (definitie Rijksoverheid.nl)
Software as a service
Software as a service, vaak afgekort als SaaS en ook weleens software on demand genoemd, is software die als een online dienst wordt aangeboden. De klant hoeft de software niet aan te schaffen, maar sluit bijvoorbeeld een contract per maand per gebruiker af, eventueel in combinatie met andere parameters. De SaaS-aanbieder zorgt voor installatie, onderhoud en beheer, de gebruiker benadert de software over het internet bij de SaaS-aanbieder.
Virtual reality
Virtual reality, ook wel virtuele werkelijkheid genoemd, is een computertechniek waarbij een realistische situatie wordt nagebootst in een gesimuleerde omgeving. Om deze situatie te ervaren, moet je een speciale virtual reality-bril opzetten. In tegenstelling tot traditionele interfaces zoals een computerscherm, plaatst virtual reality de gebruiker middenin een omgeving.
Colofon & Contact
Teksten
• Karina Meerman
• Marieke Vos
• Quita Hendrison
• Silvia Dekkers
Ontwerp en vormgeving
Offermans Design
Fotografie
• Carolien Abbink-Kortman
• Daniëlle van Dijk
• Marieke Balk
• Marlotte Manderfeld
• Patrick Siemons
• Wouter Keuris
Uitgever
Centric Public Sector Solutions
Postbus 338
2800 AH GOUDA
E-mail: pss.marketing@centric.eu
Gouda, juli 2022
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Centric
